(Opgepast spoilers!)

Het excerpt

Het boek begint aanvankelijk op een opzettelijk verwarrende manier, waarbij de lezer geleidelijk de complexe opzet van het verhaal gaat begrijpen, samen met de protagonist Aiden Bishop. Tijdens het lezen realiseren we ons langzaam dat hij vastzit in een bovennatuurlijke gevangenis, gedwongen om steeds dezelfde dag opnieuw te beleven. Tot achtmaal toe herhaalt hij diezelfde dag, maar telkens in het lichaam van een andere gast. En dat alles terwijl hij ook nog eens de moord op Evelyn Hardcastle probeert op te lossen. Aiden heeft echter wel het vermogen om te onthouden wat hij deed in zijn vorige lichaam. En kan ook elke keer andere keuzes maken, waardoor ook het verloop van elke dag verandert. Maar zijn geheugen wordt helaas ook steeds zwakker.

Een dodelijk vermaak

Een mysterieuze figuur verkleed als pestdokter vertelt Aiden dat hij elke dag opnieuw de gebeurtenissen die leiden tot de moord op Evelyn zal zien afspelen. Het is aan hem om het mysterie op te lossen, want alleen zo stopt het spel.

Minstens twee andere spelers racen ook tegen hem om het vergrijp op te lossen: Anna en een andere sinistere figuur. De persoon die het raadsel van zijn gevangenis oplost, krijgt vrijheid; de herinneringen van de andere twee deelnemers worden gewist en zij zijn gedoemd diezelfde dag te blijven herhalen tot in de eeuwigheid.

Het spel zelf speelt zich af in Blackheath, een afgelegen landhuis op het Engelse platteland dat wordt bewoond door Lord Peter Hardcastle en zijn vrouw Lady Helena. Op de cruciale dag die Aiden herhaaldelijk herbeleeft, arriveert een groep gasten in Blackheath om een gemaskerd bal bij te wonen. Ogenschijnlijk geven ze een feest om de terugkeer uit Parijs van Evelyn (Lord Peter en Lady Helena’s dochter) te vieren. Echter organiseren ze de festiviteiten onder veel mysterieuzere omstandigheden.

Mijn opvattingen

Ik vond het op zich een enorm goed boek. Maar ik bent natuurlijk ook wel grote voorstander van detectiveverhalen, en al zeker als ze in de stijl van Agatha Christie zijn geschreven. Een aantal jaar terug, wanneer het boek net uitkwam, had ik het al eens gelezen. Ik weet dat ik het toen ook al goed vond, maar verder kon ik mij er nagenoeg weinig van herinneren.

Elk goed detectiveverhaal heeft volgens mij ook nood aan voldoende onverwachte wendingen en plottwists. En daar heeft dit boek geen gebrek aan: het zit vol valse aanwijzingen, bedrog en verwarring, letterlijk beginnend op de eerste pagina. Het verhaal begint met Aiden die wakker wordt in een bos met geheugenverlies; hij herinnert zich niet wie of waar hij is, laat staan hoe hij daar terecht is gekomen. Hij kan zich maar één naam herinneren: Anna. Zonder zelfs maar te weten waarom of wie ze is, begint hij haar naam te roepen. Dan hoort hij een schot. Aiden is ervan overtuigd dat het is Anna die werd beschoten, opnieuw zonder enige aanleiding. Hij strompelt naar een oud landhuis aan het einde van het bos om hulp te zoeken. In plaats daarvan wordt hij binnen verwelkomt door iemand die hem vertelt dat hij een van de vele gasten is die zijn uitgenodigd voor een groot feest dat die avond in het landhuis doorgaat. Van het shot of en vrouw genaamd Anna, hebben zij echter geen weet.

Hoewel het verhaal ons later duidelijk maakt dat Aiden er vrijwillig voor koos om de gevangenis binnen te gaan – om de moord op Evelyn op te lossen – herinnert hij er zich in eerste instantie niets van. Wat in het begin nogal vreemd is, want later wordt ook uitgelegd dat Aiden bepaalde herinneringen van vorige ‘dagen’ en lichamen met zich meedraagt naar de volgende. Je zou kunnen zeggen dat hij dit geheugenverlies ervaart omdat het begin van het verhaal zijn eerste lus is, maar ook dat wordt later weerlegd. Een ander vreemd aspect van het geheugenverlies is dat hij zich de naam Anna wel herinnert. En met de latere uitleg van wie Anna eigenlijk voor hem is, lijkt het bijna ondenkbaar dat hij zich haar naam zou herinneren, maar niet de zijne. Na het uitlezen van het boek heeft het hele begin daarom ook alleen maar een misleidend gevoel. Met al de rest dat in de roman nog wordt onthuld, blijkt het aan het einde een heel andere soort verhaal dan het op de eerste paar pagina's leek te zijn. Het eigenlijke einde is daar het grootste bewijs van. En toont ook zonder twijfel de geslepenheid van de schrijver.

Naar het einde toe krijgt Aiden de kans om zijn eigen vrijheid veilig te stellen door de moordenaar te identificeren, maar hij is vastbesloten om niet zonder Anna te vertrekken. Hoewel de pestdokter hen waarschuwde dat slechts één van hen kon vertrekken, begonnen Aiden en Anna toch samen te werken. Maar uiteindelijk blijkt zelfs Anna niet te zijn wie Aiden dacht dat ze was.

Stuart Turton schreef zijn roman zo goed en vol verwarring dat zelfs dat wat ons letterlijk woord voor woord wordt verteld, helemaal niet geloofwaardig lijkt. Dit geldt voor vrijwel elke zin in het boek. Wat de onthulling van de uiteindelijke waarheid alleen maar schokkender en verbijsterender maakte. Door vaak alleen halve waarheden te gebruiken en ons slechts gedeeltelijke informatie te geven, creëert Turton ook de mogelijkheid voor de lezer om de lege plekken naar eigen inzicht in te vullen. Wat weer bijdraagt aan het verbijsterende effect wanneer de veronderstelling van de toeschouwers later wordt ontkracht.

Ongezien verwarrend