De werking van het automatische schrijfprogramma ChatGPT - Onze Taal

Maar ik wil het toch wel wat specifieker hebben over het volgende deeltje:
“Er waren vrijwel onmiddellijk ook ongewenste toepassingen. Midden januari verschenen er alarmerende berichten over scholieren die de chatbot hun huiswerk lieten doen. Waarom zou je zelf een opstel schrijven als je het in een mum van tijd door de computer kunt laten doen?”  

En dat is ook net waar ik aan dacht toen ik er de eerste keer over hoorde. Waarom zouden leerlingen nog opstellen schrijven als dat niet meer hoeft? Hoe kunnen wij als (toekomstig) leerkrachten hen het nut doen inzien van het schrijven van bijvoorbeeld een informatieve of persuasieve tekst, wanneer een programma dat voor hen kan? Hoe leggen we aan een leerling uit wat het belang is van een goede samenvatting te kunnen maken, als ze daarop kunnen antwoorden met: ‘een computer doet dat toch gewoon' ? Wij komen van een generatie waar dat nog niet kon. Computers konden veel, maar niet volledige teksten voor jou schrijven. Voor de aankomende generatie zal dat echter de standaard zijn. En daar zal je niet meer tegen kunnen zeggen: ‘Je moet het zelf kunnen want niemand gaat het voor jou doen’. ‘Niemand’ zal het inderdaad niet doen, maar ‘iets’ wel. En het argument: ‘Wat als je geen computer tot jouw beschikking hebt?’, zal in hun wereld al helemaal onbestaande zijn.

Toekomst gewijs zie ik daar persoonlijk alleen maar problemen in voor de schrijf- en taalvaardigheden van de leerlingen. Het is ondertussen al bewezen dat het vele gebruik van computers – met spelcorrectors – de schrijfvaardigheden van de leerlingen niet ten goede komt. Ze denken niet meer na over hoe ze een woord moeten spellen. De computer zal namelijk wel aangeven wanneer het fout is, en nadien ook nog eens de verbetering geven. Makkelijker kan niet! Jawel dus, met een chatbot die de volledige tekst gewoon voor jou schrijft.

Daarnaast heeft het ook wel wat problemen opgeleverd omtrent plagiaat. Want je hebt het niet ‘gestolen’ van iemand anders, maar je hebt het natuurlijk ook niet zelf geschreven. Eerder dit jaar herinneren ik mij al verschillende meldingen van dit probleem in verscheiden universiteiten. Maar het is allicht ook niet makkelijk op te sporen. De teksten van de chatbot zijn immers feilloos en niet te onderscheiden van een ‘door de mens gemaakte’ tekst. Waardoor het waarschijnlijk zelfs een groter probleem is dan we momenteel zouden kunnen weten. Want ja, zelfs bij ons op Thomas More wordt de chatbot gebruikt voor het schrijven van teksten. Even ter verduidelijking, deze tekst werd natuurlijk niet geschreven met een chatbot! En dat verklaar ik ook op erewoord, want dat is tenslotte al dat ik kan geven als bewijs.  

OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, heeft wel al aangekondigd dat het in de voortgebrachte teksten van het programma een ‘watermerk’ wil verbergen: een patroon dat niet met het oog zichtbaar is, maar dat OpenAI zelf wel herkent. “Leraren die met de handen in het haar zitten over de werkstukken van hun scholieren, kunnen dan – maar dan wel tegen betaling – opsporen of ChatGPT gebruikt is.”

En tot slot wil ik ook nog de aandacht vestigen op volgend stukje uit het artikel, want ook daar zie ik spijtig genoeg enorm veel problemen in: “Sommige wijzen critici op de mogelijke toename van de hoeveelheid onzin, spam en fakenews op het internet. Als menselijke trollen, met hun beperkte menselijke krachten, nu al zoveel schade kunnen toebrengen aan allerlei discussies, wat betekent het dan voor de democratie als er straks computers zijn die permanent miljoenen onzinteksten uitbraken die allemaal op internet kunnen worden geplaatst?”